کد مطلب:106748 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:148

حکمت 046











[صفحه 454]

(از حمله ی كریم آنگاه كه گرسنه شود و همچنین از حمله ی فرومایه هنگامی كه سیر باشد بترسید). مقصود امام (ع) از كریم شخص بلندطبع و والاهمت است، گرسنگی وی كنایه از نیاز مبرم اوست. توضیح آن كه نیاز مبرم- در وقت بی اعتنایی مردم به وی- باعث جوشش غیرت و خشم او می شود و خود را وادار به یافتن كار مهمتری می كند تا بدان وسیله بر آن مردم دست یابد و بر آنان مسلط گردد، تا ایشان را درهم شكند و مجازاتشان كند. مانند این كه زمام حكومت را به دست بگیرد و یا چیزی نظیر آن، از این رو لازم است با توجه به او و نیازهایش به گرفتاری و رفع نیازمندی اش از حمله ی وی حذر كرد و از آن دوری جست. مقصود از سیری شخص فرومایه توانگری و بی نیازی اوست و آن نیز باعث استمرار وی در فرومایگی است كه اقتضای طبع اوست، و سیر بودنش باعث تاكید این ویژگی است، اما گرسنگی او چه بسا كه باعث دگرگونی خلق و خوی او شود و برای هدف خاصی از فرومایگی دست بردارد. دوام پستی فرومایگان سیر برخاسته از طبع پست آنهاست و باعث آزردن زیردستان و مردمی است كه به آنان نیازمندند، بنابراین باید از حمله ی آنان بیمناك بود و در صورت امكان موجبات سیری ایشان را از بین برد.


صفحه 454.